Co to jest choroba Parkinsona?

Choroba Parkinsona to przewlekłe postępujące schorzenie ośrodkowego układu nerwowego, które stopniowo upośledza funkcjonowanie chorego. Mężczyźni chorują nieco częściej niż kobiety. Szacuje się, że w Polsce rocznie na tę chorobę zapada ok. 8 tys. osób. Postawą procesu patofizjologicznego jest zwyrodnienie i zanik neuronów produkujących dopaminę, zlokalizowanych w tzw. istocie czarnej śródmózgowia. Zanikowi ulegają też inne neurony, w związku z tym obserwuję się również zaburzenia w układzie serotoninergicznym, noradrenergicznym i cholinergicznym. Przyczyna neurodegeneracji w chorobie Parkinsona nie została dokładnie poznana. Przebieg choroby podzielono na kilka stadiów.

Jakie są objawy choroby Parkinsona?

W stadium początkowym jedynym objawem choroby mogą być zaburzenia węchu i zaburzenia snu (tzw. zaburzenia zachowanie we śnie REM) a także zaparcia. Objawy te mogą występować wiele lat przed rozwojem pełnoobjawowej choroby Parkinsona. We wczesnej fazie objawów ruchowych choroba Parkinsona nie jest łatwa do rozpoznania. Objawy mogą być bardzo subtelne i są to okresowe drżenie ręki, ból barku (tzw. bark zamrożony), mikrografia, czyli pisanie małymi literami, brak balansowania kończyny górnej podczas chodzenia, zaczepianie jedna nogą o nierówności podłoża, rodzina zauważa, że chory wolno się ubiera i nie nadąża, idąc z innymi osobami. Wczesne rozpoznanie ma ogromne znaczenie, ponieważ według dzisiejszych poglądów ujawnienie się choroby powinno być początkiem jej leczenia.

Pełne objawy ruchowe choroby Parkinsona to: drżenie spoczynkowe ręki, często rozpoczynające się od kciuka, zajęta kończyna staje się sztywna i spowolnia. Kolejny objawy to spowolnienie ruchowe, wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych, które powoduje pochylenie sylwetki ciała ku przodowi. Chory porusza się drobnymi kroczkami, dochodzi do zaburzeń odruchów postawnych, prowadzących do upadków. Charakterystycznym objawem jest też zmiana wyrazu twarzy (hipomimią) i monotonna, pozbawiona intonacji mowa.

Inne objawy pozaruchowe choroby Parkinsona to: zaburzenia węchu, zaburzenia połykania i opróżniania żołądka, ślinotok, łojotok, hipotonia ortostatyczna, zaburzenia rytmu serca, zaburzenia mikcji i czynności seksualnych, zaburzenia termoregulacji, zespoły bólowe, zaburzenia funkcji poznawczych, zaburzenia depresyjne, stany lękowe, zaburzenia psychotyczne, zaburzenia snu.

Jak wygląda leczenie choroby Parkinsona?

Leczenie opiera się na na uzupełnianiu niedoboru dopaminy w układzie nerwowym poprzez podawanie lewodopy lub też tzw. agonistów dopaminy. W leczeniu wykorzystywane są też substancje wpływające na inne receptory w ośrodkowym układzie nerwowym, które mają korzystny efekt przeciwparkinsonowski. W każdym stadium zaawansowania choroby, jednym z najważniejszych elementów terapii w chorobie Parkinsona jest rehabilitacja, która powinna być stosowana już momencie rozpoznania.